Tongeren de stad met geschiedenis deel 1

Tongeren (Frans: Tongres) is een stad in de Belgische provincie Limburg. De stad ligt in het zuiden van de provincie. Anno 2009 telt ze een kleine 30.000 inwoners, waarvan iets meer dan de helft in Tongeren zelf woont. De overige bevolking woont verspreid over de 16 deelgemeenten. Door de aanwezigheid van verschillende onderwijs- en zorginstellingen is de stad een regionaal centrum voor Zuidoost-Limburg. Het is tevens de oudste stad (15 v.Chr.) van België, haar Romeinse verleden is dan ook een enorme toeristische troef.

Tongeren ontwikkelde zich van een Romeins legerkamp tot een Gallo-Romeinse nederzetting. Voordat de Romeinen er in de eerste eeuw v. Chr. binnenvielen, werd het gebied waarin deze stad zich bevindt, bewoond door de Eburonen. Nadat deze stam bijna helemaal werd uitgeroeid door de Romeinen, kregen de Tungri de toestemming zich in deze streek te vestigen, aan deze stam heeft de stad haar naam te danken.
Tijdens de Romeinse aanwezigheid groeide Tongeren uit tot een belangrijke stad, zo verwierf Atuatuca Tungrorum de status van municipium en werd de stad zelfs hoofdplaats van een civitas. De sporen uit de Romeinse tijd beslaan een aaneengesloten terrein van ongeveer 2 km². Ze vormen daarmee het grootste aaneengesloten archeologisch complex van de Lage landen.

Tongeren ligt in de landelijke regio Haspengouw, waar de valleien van de Jeker en de Demer liggen. Haar zuidelijke deelgemeenten behoren tot Droog Haspengouw en liggen in de vallei van de Jeker. De andere deelgemeenten behoren tot Vochtig Haspengouw, waar onder andere de Demer en de Mombeek ontspringen. De Demer ontspringt in Ketsingen, een gehucht ten oosten van de stad, en de Mombeek ontspringt in Widooie, een deelgemeente ten westen van de stad. Zowel de Demer als de Mombeek stromen via de de Dijle en de Rupel in de Schelde. Omdat de Jeker een zijrivier van de Maas is en de Demer een zijrivier van de Schelde, loopt dwars door Tongeren de scheidingslijn tussen het Maas- en Scheldebekken. Het centrum van de stad is gelegen op zo'n 105 m boven de zeespiegel. Het hoogste punt van de gemeente bevindt zich op 123m (Galgeberg) boven de zeespiegel.


De fusiegemeente telt naast de stadskern nog 16 deelgemeenten: Berg, Diets-Heur, Henis, 's Herenelderen, Koninksem, Lauw, Mal, Neerrepen, Nerem, Overrepen, Piringen, Riksingen, Rutten, Sluizen, Vreren en Widooie. Op het grondgebied van Tongeren liggen de gehuchten Blaar, Mulken en Offelken. Van deze drie gehuchten is Mulken het enige dat nog niet met de stadskern vergroeid is, Mulken wordt van de stadskern gescheiden door Beukenberg en de recreatiezone rond de oude Pliniusbron. Ook sommige deelgemeenten hebben een gehucht binnen hun grondgebied, zoals het gehucht Ketsingen in Berg, Kolmont in Overrepen, Klein-Mal in Mal en Hamal in Rutten.