Daar het als het over Tongeren gaat , het meestal over de Romeinen gaat wil ik toch dit artikel dat ik onlangs in De Bink las met jullie delen. Het gaat over de grote brand die er in Tongeren is geweest in 1677. Daar het een redelijk artikel is splits ik het op in 2 delen. Hier alvast deel 1.
De grote brand van Tongeren in de nacht van 28 op 29 augustus 1677 kadert in de Frans-Hollandse oorlog (1672-1678) die Lodewijk XIV voerde tegen Spanje en de Verenigde Provincieën. Onze streken werden een slagveld van die strijd, alhoewel alle partijen de neutraliteit van het prinsbisdom Luik hadden gewaarborgd. Vreemde legers moest men wel doortocht verlenen, maar eventueel aangerichte schade diende vergoed te worden. Daar kwam echter meestal weinig of niets van in huis. Integendeel, de vreemde soldeniers verwoestten de velden waar ze doortrokken, stalen het vee en legden mensen allerhande verplichtingen op.
Reeds op 5 mei 1672 werd het prinsbisdom Luik door de Fransen bezet. Eén week later kreeg Tongeren een garnizoen van 300 dragonders terwijl Lodewijk XIV kampeerde in de hoeve Jadoulle te Nerem. De stad en de omliggende dorpen bleven bezet tot na de inname van Maastricht op 2 juli 1673. Vooraleer te vertrekken bliezen de Fransen nog de stadspoorten op en de wallen in de buurt van de Kruispoort. Alleen Moerenpoort hield stand.
Begin augustus 1677 eiste graaf François de Calvo, gouverneur van Maastricht, van alle steden en dorpen in de omtrek grote hoeveelheden levensmiddelen en geld. Daar het bevel door de Tongenaren als steunpunt kon worden gebruikt door de Hollanders stuurde hij een garnizoen. De burgers moesten streng gestraft worden en de stad volledig afgebrand.
Over die beruchte nacht van 28 op augustus 1677 zijn heel wat kronieken van meestal ooggetuigen bewaard gebleven, samen met een verslag dat werd opgesteld door de toenmalige stadssecretaris R. Van der Linden.
De Franse soldaten kwamen tussen 11 en 12 uur 's avonds de stad binnen "als helsche dieren met keersen, fakkels en flambouwen", dixit Arnold Willem Schaetzen in zijn familieregister. Ze plunderden de huizen en sloegen op de mensen in. Om 2 uur 's nachts staken ze de meestal nog lemen huizen in brand. Het vuur breidde zich razendsnel uit en veroorzaakte zoveel rook dat de mensn dreigden te stikken en heil zochten op de stadswallen.
Bron: De Bink (HkGST) jaargang 6 (2003) nr. 1 p. 7-8
1 opmerking:
Interessante artikels, maar waarom schrijft u: Tongeren en HAAR dorpen? Het is toch HET mooie Tongeren, het is niet vrouwelijk. Wel correct zou zijn: DE STAD Tongeren en haar dorpen, want STAD is vrouwelijk.
Een reactie posten