De heks en Diocletianus

Een mooie sage uit Tongeren uit de tijd van de Romeinen.

In het midden van de derde eeuw zat, in een herberg langs de weg van Tongeren naar Coriovallum, een Romeinse soldaat wat uit te rusten. Hij was de zoon van een slaaf en afkomstig uit de Dalmatische stad Diokleia
Toen kwam een heks, die geneeskrachtige kruiden had gezocht in bos en heide, de herberg binnen en raakte spoedig in gesprek met de soldaat, die Diocletianus heette. Hij klaagde over zijn al te geringe soldij en zijn armzalige leven. Maar de heks schudde haar hoofd en zei dat hij een gierige man was, die niet van zijn penningen kon scheiden.
Ik een geirigaard? lachtte Diocletianus. Wel, ik zal een verkwistend man worden zodra ik keizer zal zijn! Maar dat zal natuurlijk nooit gebeuren.
Toen stond de heks op en stak haar rechterhand op. Lach niet, Diocletianus, zei ze plechtig. Je zult keizer worden nadat jet het wilde zwijn hebt gedood!
Later, in het jaar 283, werd keizer Carus, tijdens een veldtocht tegen de Parthen, door de bliksem getroffen en gedood door zijn dienaren, wellicht op aanstoken van zijn zoon. Numerianus, die zelf keizer wilde worden. Maar op weg naar de troon werd hij op zijn beurt gedood, nog wel door Aper, zijn schoonvader, die ook al keizerlijke ambities had. Helaas voor hem, hij vond Diocletianus op zijn weg en werd door hem gedood. Zo werd de gierige soldaat uit de herberg langs de weg van Tongeren naar Coriovallum uiteindelijk keizer van de Romeinen en hij zou regeren van 284 tot 305.
Maar wat met het wilde zwijn uit de voorspelling van de heks? Ook dat klopte haarfijn, want de naam Aper betekent noch min noch meer wild zwijn.